Καθέλκυση.

Πλευρική καθέλκυση υποβρυχίου

Καθέλκυση , [καθ.: καθέλκυσις], ονομάζεται κυρίως η διαδικασία εκείνη κατά την οποία ένα πλοίο ή σκάφος εγκαταλείπει το χώρο ναυπήγησης ή συντήρησής του , μόνιμη δεξαμενή ή ναυπηγείο, και με τη βοήθεια κεκλιμένων επιπέδων (launching cradle) ολισθαίνει στη θάλασσα. Καθέλκυση επίσης λέγεται και η διαδικασία της βύθισης της πλωτής δεξαμενής, όπου το ευρισκόμενο σ΄ αυτή πλοίο μπορεί πλέον να επιπλέει και να εξέλθει απ΄ αυτή. Το αντίθετο της διαδικασίας αυτής λέγεταιανέλκυση.

Η καθέλκυση μπορεί να γίνει είτε κατά τη πλευρά του σκάφους, όπου και ολισθαίνει κατά πλευρά, είτε από τη πρύμη όπου και είναι η ασφαλέστερη και περισσότερο διαδεδομένη. Για μικρά σκάφη η διαδικασία αυτή γίνεται από ειδική σχάρα πάνω στην οποία και φέρεται το σκάφος και η οποία ολισθαίνουσα αργά - αργά στη θάλασσα εξαναγκάζει το σκάφος να επιπλεύσει και ν΄ απαγκιστρωθεί απ΄ αυτή. Σε όλους τους τρόπους αυτούς το πλοίο ή το σκάφος συγκρατείται με αλυσίδες launching drags) κ.ά. μέσα, προκειμένου η ταχύτητα της διαδικασίας αυτής να είναι ελεγχόμενη. Όταν πρόκειται για καθέλκυση νεότευκτου πλοίου, ή αλλαγής κυριότητας αυτού, τότε της διαδικασίας αυτής προηγείται (συνηθέστερα) το σύγχρονο ναυτικό έθιμο της βάπτισης του σκάφους.

Σημειώνεται ότι για τους τυχόν κινδύνους που μπορεί να εγκυμονούνται κατά το στάδιο της καθέλκυσης ενός πλοίου, και που αφορούν κυρίως θέματα ευστάθειαςκαι έρματος, υφίσταται ειδική ομώνυμη ρήτρα (launching clause) στα ασφαλιστήρια της ναυπήγησης των πλοίων, την οποία και επιβάλουν πρωτίστως οιΝηογνώμονες.

• Ο αγγλικός όρος "launching", (launch = άκατος, λάντσα) αποδίδεται επίσης και για τις έννοιες: "εκτόξευση", "εξαπόλυση", "ρίψη" και "λανσάρισμα".